Nguyên phi ỷ Lan là cháu
dâu đức vua Lý Thái Tổ, bà là người thôn Ngọc Quỳnh, thị trấn Như Quỳnh, huyện
Văn Lâm, tỉnh Hưng Yên. Chuyện kể rằng: vua Lý Thánh Tông 40 tuổi vẫn chưa có
con, ngài đến chùa Dâu (huyện Thuận Thành, Bắc Ninh) cầu tự, trên đường về
kinh đô, qua đất Thụy Vũ, trời đổ mưa, vua gặp cô gái đứng tựa gốc lan ven
đường, ngài thốt lên thành lời:
- Lất phất mưa bay miền Thụy Vũ
Cô gái không ngần ngại lễ phép đáp:
- Ầm ầm sấm động đất Dương Lôi (Dương Lôi là quê hương nhà Lý)
Cảm mến tài sắc cô thôn nữ, vua vời nàng về cung, phong làm Nguyên phi. Bà là mẹ đẻ vua Lý Nhân Tông. Người đã 2 lần thay chồng, thay con trị quốc. Khi nhiếp chính bà cương quyết nghiêm trị bọn quan tham, hại dân, hại nước, được dân chúng cảm mến tôn làm Phật sống. Sẽ có dịp tôi giới thiệu các kế sách diệt phường tham nhũng của Hoàng Thái Hậu ỷ Lan cho cả làng cùng rõ. Còn đây là bài cảm tác khi tôi đến thắp hương tại đền Ghênh – nơi thờ người phụ nữ vĩ đại của dân tộc Việt Nam, nhân ngày giỗ của Người.
CẢM TÁC ĐỀN GHÊNH
Đất lành vua Lý dừng chân
Đường xuân cầu tự…tình xuân muộn màng
Hội Dâu ngày ấy ai sang
Vó câu khấp khểnh vội vàng về đâu?
Gốc lan sao khéo bắc cầu
Cho người Diên Uẩn chọn dâu bên này
Bồng bềnh Bút Tháp mây bay
Chạm vào sông Đuống men say thơ tình
Lời đâu như ngọn gió lành
Đức minh quân cũng hoá thành ngẩn ngơ
Rập rờn bãi mía nương ngô
Mâù xuân mơn mởn ông tơ xe tình
Người đâu tựa bóng* một mình
Một manh áo vá cũng xinh, cũng giòn
Thương tầm chọn lá dâu non
Thương cha tần tảo bắt con cua đồng
Mặc ai yếm thắm chỉ hồng
Thánh Tông chọn giữa mênh mông một người:
Là sao vằng vặc giữa trời,
Là bình yên giữa biển đời bao la;
Dẫu trời còn lắm phong ba,
Ngả nghiêng vận nước cho ta gặp mình
Gái chân quê dám buông mành**
Thay chồng. Đâu nghĩ để danh muôn đời (?)
Tuổi thơ sớm cảnh mồ côi
Càng đau thấy những mảnh đời lầm than
Xoá ngang trái, giúp cơ hàn
Nàng thành cô Tấm ỷ Lan bao giờ?
Bồi hồi câu chuyện ngày xưa
Thảo thơm đến tận bây giờ Thị ơi!
Chín trăm năm sắp qua rồi
Về Ghênh người lại nhớ người đời xưa
Men chiều gió thoảng hương đưa
Linh Nhân Thái Hậu chắc vừa qua đây?!
Đền Ghênh, 25 tháng.07. Giáp Thân
________________
- Lất phất mưa bay miền Thụy Vũ
Cô gái không ngần ngại lễ phép đáp:
- Ầm ầm sấm động đất Dương Lôi (Dương Lôi là quê hương nhà Lý)
Cảm mến tài sắc cô thôn nữ, vua vời nàng về cung, phong làm Nguyên phi. Bà là mẹ đẻ vua Lý Nhân Tông. Người đã 2 lần thay chồng, thay con trị quốc. Khi nhiếp chính bà cương quyết nghiêm trị bọn quan tham, hại dân, hại nước, được dân chúng cảm mến tôn làm Phật sống. Sẽ có dịp tôi giới thiệu các kế sách diệt phường tham nhũng của Hoàng Thái Hậu ỷ Lan cho cả làng cùng rõ. Còn đây là bài cảm tác khi tôi đến thắp hương tại đền Ghênh – nơi thờ người phụ nữ vĩ đại của dân tộc Việt Nam, nhân ngày giỗ của Người.
CẢM TÁC ĐỀN GHÊNH
(Kính tặng Ngọc Quỳnh quê hương Linh Nhân Hoàng Thái Hậu ỷ Lan)
Đất lành vua Lý dừng chân
Đường xuân cầu tự…tình xuân muộn màng
Hội Dâu ngày ấy ai sang
Vó câu khấp khểnh vội vàng về đâu?
Gốc lan sao khéo bắc cầu
Cho người Diên Uẩn chọn dâu bên này
Bồng bềnh Bút Tháp mây bay
Chạm vào sông Đuống men say thơ tình
Lời đâu như ngọn gió lành
Đức minh quân cũng hoá thành ngẩn ngơ
Rập rờn bãi mía nương ngô
Mâù xuân mơn mởn ông tơ xe tình
Người đâu tựa bóng* một mình
Một manh áo vá cũng xinh, cũng giòn
Thương tầm chọn lá dâu non
Thương cha tần tảo bắt con cua đồng
Mặc ai yếm thắm chỉ hồng
Thánh Tông chọn giữa mênh mông một người:
Là sao vằng vặc giữa trời,
Là bình yên giữa biển đời bao la;
Dẫu trời còn lắm phong ba,
Ngả nghiêng vận nước cho ta gặp mình
Gái chân quê dám buông mành**
Thay chồng. Đâu nghĩ để danh muôn đời (?)
Tuổi thơ sớm cảnh mồ côi
Càng đau thấy những mảnh đời lầm than
Xoá ngang trái, giúp cơ hàn
Nàng thành cô Tấm ỷ Lan bao giờ?
Bồi hồi câu chuyện ngày xưa
Thảo thơm đến tận bây giờ Thị ơi!
Chín trăm năm sắp qua rồi
Về Ghênh người lại nhớ người đời xưa
Men chiều gió thoảng hương đưa
Linh Nhân Thái Hậu chắc vừa qua đây?!
Đền Ghênh, 25 tháng.07. Giáp Thân
________________
*Tương truyền: cô gái tựa gốc lan gọi là ỷ Lan
**Hoàng Thái Hậu ỷ Lan 2 lần nhiếp chính buông mành
Nguồn: https://www.facebook.com/photo.php?fbid=1488389544721984&set=a.1411349585759314.1073741831.100006528577467&type=1&stream_ref=10
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét