Phật gia sinh mệnh cảm ngộ: 20 điều đại tu dưỡng trong đời người

Dịch giả: Tâm Nguyễn

Điều Tu dưỡng 1: Tu dưỡng lớn nhất của đời người là khoan dung

Mỗi cá nhân một con người đều hy vọng mình là một người có phong độ trong đối nhân xử thế, đều mong rằng bản thân tu dưỡng thành những thói quen tốt. Vậy như thế nào gọi là tu dưỡng lớn nhất? Chính là khoan dung. “Nghiêm dĩ luật dĩ, khoan dĩ đãi nhân” – nghĩa là: “Lấy nghiêm khắc làm kỉ luật cho mình, lấy khoan dung rộng lượng để đối xử với người”, chúng ta đối đãi với người cần phải khoan hậu, cần phải bao dung, cho dù người khác đối đãi bạn tử tế hay không tử tế, bạn đều có thể bao dung, đây mới là tu dưỡng lớn nhất đời người của con người sinh ra trong cuộc sống này.

Dũng khí lớn nhất cảu đời người là tự mình nhận sai 

Điều tu dưỡng 2: Thu hoạch lớn nhất của đời người là biết đủ

Mỗi cá nhân một con người đều hy vọng bản thân mình có thu nhập, đạt thành tựu, và có những thu hoạch. Vậy thế nào được gọi là thu hoạch lớn nhất đây? Đó là cần có khả năng biết đủ, bạn không thấy đủ, cho dù có ngủ tại thiên đường cũng sẽ cảm thấy như đang địa ngục, nếu bạn biết đủ, biết hài lòng thì địa ngục cũng như thiên đường, cho nên biết đủ là thu hoạch lớn nhất.

Điều tu dưỡng 3: Nắm giữ lớn nhất của đời người là cảm ơn

Người giầu có nhất là gì? Người nghèo khổ nhất là gì? Luôn sẵn sàng muốn thu được từ người khác là người nghèo. Thời thời muốn giúp đỡ cấp cho người khác, luôn mang trong tâm lòng cảm tạ là khuôn phép của người giầu có. Vì thế, một người có khả năng cảm ơn, trân quý phước đức, người ấy là người nắm giữ cuộc sống lớn nhất.

Điều tu dưỡng 4: Mỹ đức lớn nhất của đời người là từ bi

Mỹ đức lớn nhất của cá nhân một con người không phải là ở lớn lên có được dung mạo thật xinh đẹp, cũng không phải có thật nhiều tiền của, tài phúc, hay rất nhiều tài năng, mỹ đức lớn nhất của đời người là từ bi. Cho nên đời người thà có thể không có tài cán, không có học vấn, nhưng không thể không có từ bi, tâm từ bi mới là phẩm chất, là mỹ đức, là đức hạnh chân chính.

Điều tu dưỡng 5: Niềm vui lớn nhất của đời người là pháp lạc

Nhiều người luôn mong tìm niềm vui bằng những cảm quan từ vật ngoài thân xung quanh mình, ví dụ như một câu nói tán thưởng – khen ngợi liền hoan hỷ vui mừng cả nửa ngày, nhưng những hoan hỷ vui mừng đó một hồi là đã qua đi rồi; bạn hy vọng đạt được niềm vui từ những đồng tiền vàng, nhưng những đồng tiền vàng ấy cũng như nước chẩy, một thoáng là dùng hết; bạn hy vọng đạt được niềm vui trong những chuyến du lịch đó đây, nhưng ngàn dặm vạn lý nháy mắt một cái cũng qua đi, hân hoan cũng sẽ tiêu tan mất. Duy có một loại  niềm vui lâu bền mãi, đó là Pháp lạc. Pháp lạc sẽ là niềm vui của tinh thần, của tri thức, của ý kiến, của quan điểm, của tu hành, và có thể bảo lưu theo mình trọn đời liền thân, mãi không thất lạc.

Điều tu dưỡng 6: Tâm bệnh lớn nhất của đời người là ích kỷ

Con người vốn bằng xương bằng thịt, thân thể khó tránh khỏi bệnh tật, già nua và cái chết. Kỳ thực tâm bệnh trên tâm lý càng lớn, vậy tâm bệnh trên tâm lý là gì? Đó là ích kỷ, chỉ vì mình. Người bởi do ích kỷ, chỉ mong lợi mình, tấm lòng không khoáng đạt, tâm không đại lượng, khó tiến triển thành tựu, tự mình không thể thăng hoa cảnh giới tư tưởng. Vì thế một người ngoài chú ý giữ gìn sức khỏe để không phải thống khổ bệnh tật, còn cần phải chữa khỏi tâm bệnh của chính mình.

Điều tu dưỡng 7: Sai lầm lớn nhất của đời người là tà kiến (cái nhìn sai lệch)

Thường người ta phạm sai lầm, nếu như là sai lầm trên sự tình, còn có thể sửa chữa. Còn như trên nhận thức có độ chệch, mang cái nhìn tà kiến, tư tưởng hiểu lầm lệch lạc thì đó chính là sai lầm lớn nhất của đời người. Không những không biết tự mình quy chính, mà còn tự cho mình là đúng, đây là căn bệnh trong xã hội hiện đại mà rất nhiều người dễ phạm phải, thật là đáng sợ.

Điều tu dưỡng 8: Phiền não lớn nhất của đời người là dục vọng, mong muốn

Có người nói: thế giới chứa đựng đầy rẫy những ưu lo khổ não, bởi vì thế giới sa bà vốn dĩ phải là thế giới sa bà, tức là cõi đời ta ở đây mỗi người đều phải đối mặt và đi băng xuyên qua nó, không có ai là ngoại lệ, vì thế đầy đủ phiền não, thống khổ. Ví như tâm dục vọng của chúng ta đều mong nắm giữ tiền tài, mỹ sắc, ăn uống ngon, nắm giữ quyền lực, mong cầu danh vị để bản thân có những mối quan hệ đẳng cấp trong đời. Vì thế dục vọng như núi, khi chưa thỏa mãn, liền cảm thấy phiền não. Cho nên phiền não lớn nhất của đời người là dục vọng.

Điều tu dưỡng 9: Kẻ thù lớn nhất của đời người là chính mình

Thường người luôn không tự mình đối xử hữu ái với chính mình, biến bản thân thành kẻ thù của chính mình, kỳ thực kẻ thù lớn nhất của đời người không phải là người khác, là chính mình. Bởi kẻ thù từ bên ngoài thì còn dễ nhận biết, dễ phòng bị, trái lại là chính mình không dễ nhận thức được chính mình, không dễ minh bạch, không dễ khống chế, kìm chế tự thân. Chúng ta thường đối với những tham muốn của bản thân mãi không thôi, cứ tham muốn hết thứ này đến thứ khác không ngừng nghỉ, khắp chốn nơi nơi vẫy mời toàn sai lầm tội lỗi, nào những phiền muộn cùng oán hận, tự mình rước tai họa, cứ ở đó tự biến mình thành kẻ thù của chính mình, tính khí và những sân hận có hóa giải cũng không nổi, vì thế kẻ thù lớn nhất của đời người chúng ta là chính mình. Và vì thế cần phải chiến thắng được chính mình đó là chiến thắng lớn nhất của đời người.

Điều tu dưỡng 10: Vô tri, kém hiểu biết là đáng thương lớn nhất của đời người

Đáng thương lớn nhất của đời người không phải là không có tiền, không có thế lực, cũng không phải không có địa vị, hay không có nghề nghiệp, v v…. Vô tri, kém hiểu biết là đáng thương lớn nhất, không hiểu lý, không nhìn nhận rõ chân tướng của thế gian, không thể nhìn nhận rõ quan hệ của nhân ngã, không thể thấy hết luật nhân quả và nhân duyên vốn dĩ của thế giới, đây chính là đáng thương lớn nhất của đời người.

Điều tu dưỡng 11: Thất bại lớn nhất của đời người là khinh mạn

Cái gọi là “Khiêm thụ ích, mãn chiêu tổn” – nghĩa là: khiêm nhường sẽ nhận được lợi ích, được thêm cho, tự mãn thì bị mất đi, chuốc lấy tổn hại, một người nếu như tự cao tự đại, tự ngã ở trên cao, cho dù đi tới bất cứ đâu đều không nhận được sự đón chào, cho nên thất bại lớn nhất của con người sinh ra trên nhân thế này là kiêu ngạo, khinh thường.

Nguồn năng lượng lớn nhất của đời người là niềm tin

Điều tu dưỡng 12: Vô tri, kém hiểu biết lớn nhất của đời người là oán trách

Vô tri chính là không minh bạch, vô minh không thấy được lý ví như nguyên lý, đạo lý, vì không thấy lý cho nên khi gặp điều không như ý liền oán trời trách người, oán ông trời không phù hộ, bảo bọc, oán con người thế gian không giúp đỡ. Oán trách đối với cả xã hội, quốc gia, bạn bè và người thân, họ hàng thân quyến. Thậm chí khi phiền não vì oán hận còn nổi nóng quẳng bàn ném ghế, ném cả chén trà. Đây chính là vô tri lớn nhất của đời người. Họ đã không tự soi trách mình, mà còn oán bạn bè, oán họ hàng thân thuộc, oán trời trách người, còn trút giận nên cả ly trà, bàn ghế.

Điều tu dưỡng 13: Lỗi lầm lớn nhất của đời người là xâm phạm

Lỗi lầm lớn nhất của chúng ta chính là xâm phạm. Xâm phạm tiền tài phúc lộc, sinh mệnh của người ta.

Điều tu dưỡng 14: Thị phi là khốn nhiễu lớn nhất của đời người

Có người nói:  Địa phương có người liền có thị phi. Thị phi (phải – trái, đúng – sai) khiến chúng ta cảm thấy khổ não khôn nguôi, nhưng cái gọi là “ thị phi triều triều hữu, bất thính tự nhiên vô – nghĩa là: Chuyện thị phi suốt ngày sẵn có, chẳng để tai nó tự như không”, chỉ cần chúng ta có thể làm tới được không để tai thị phi, không chuyển tiếp thị phi, cần gì phải tranh đấu tới lui, chỉ tăng thêm khổ não!

Điều tu dưỡng 15: Hy vọng lớn nhất của đời người là bình an

Mọi người đều mong muốn theo đuổi tiền tài và danh vọng. Tuy nhiên nếu có được danh vọng, tiền tài, nhưng lại mất đi sự bình an, thế thì cuộc sống chưa chạm tới hy vọng, mất đi ý nghĩa. Cho nên bình an là hy vọng lớn nhất của đời người, cái gọi là bình an chính là một phước lành.

Điều tu dưỡng 16: Can đảm lớn nhất của đời người chính là tự mình nhận sai 

Người cần có dũng khí, dũng khí không phải là ẩu đả đấu đá, đánh nhau với người, cũng không phải là tính toán so bì, tranh chấp với người ta, dũng khí lớn nhất chính là tự mình nhận sai. Cảm thấy tôi không nên nói câu nói này, tôi không nên làm việc này, tôi không nên cản trở bạn, người can đảm là một người mà có thể sám hối nhận sai.

Điều tu dưỡng 17: Nguồn năng lượng lớn nhất của đời người là niềm tin

Chúng ta thường nói phát triển nguồn năng lượng, năng lượng không nhất định chỉ là khoáng sản ở trong lòng núi, hay châu báu dưới đáy biển, cũng không nhất định là năng lượng của ánh sáng mặt trời hay không khí thiên nhiên, nguồn năng lượng lớn nhất của đời người chính là niềm tin. Bởi vì bên trong niềm tin có ẩn chứa kho báu và của cải vật chất, ở đó có công đức và tiền tài phúc lành.

Điều tu dưỡng 18: Phát tâm vĩ đạt nhất của đời người chính là lợi ích chúng sinh

Chúng ta thường nghe nói rằng các lão hòa thượng và đồ đệ của Phật giáo cần phải vì người phát tâm. Vậy rốt cuộc là phát tâm gì vậy?

Cần phát thiện tâm, hảo tâm, cũng chính là các lợi ích tới đại chúng. Ví như một câu thuyết giảng tôi nói có lợi ích đối với mọi người, một việc tôi làm mang đến lợi ích đối với mọi người, lấy lợi ích của chúng sinh làm chủ.

Điều tu dưỡng 19: Tiền vốn lớn nhất của đời người là tôn nghiêm

Người vì người mà đến, đó chính là tôn nghiêm, ví thử cái gì cũng có thể hy sinh, tuy nhiên sau cùng khi sự hy sinh chạm tới ngưỡng cửa bứt rứt, đắn đo trong tâm thì tốt hơn hết vẫn là cần bảo lưu giữ lại một chút tôn nghiêm cho mình, vì thế mỗi một người cần làm người tôn nghiêm đối với chính mình, tôn trọng trân quý nó, bảo hữu tôn nghiêm.

Điều tu dưỡng 20:  Ưu tư lớn nhất của đời người là sinh – tử

Sinh – tử là hai việc đại sự lớn nhất trong cuộc đời con người, nó cũng là mối ưu lo lớn nhất. Sinh thời mưu đồ tranh danh đoạt lợi, “nhĩ ngu ngã tác” – ngươi lừa đảo người bịp bợm tráo trở với nhau để thủ lợi; Một khi lâm vào cảnh vô thường chợt ập đến, nỗi sợ về tài phúc, ái tình, sự nghiệp đều sẽ chớp mắt thành không. Vì thế ưu lo lớn nhất của cuộc đời chính là luôn luôn lo lắng ưu tư không biết sinh thời, tử thời.