II- NGƯỜI ĐÀN BÀ ĐƠN THÂN
Đinh Tiến Hùng
- Phần 2
" Năm
1979 vừa tròn 19 tuổi, em tốt nghiệp sư phạm cấp 1 của tỉnh lên huyện mình công
tác. Tuy phải xa nhà, xa mẹ hơi buồn nhưng tuổi trẻ hừng hực sức sống nhiệt huyết
"chân bước đi đầu không ngoảnh lại". Em được phân công về xã Nậm
Roong dạy. Nậm Roong tuy là xã sát quốc lộ nhưng trung tâm xã lại cách đường 5
km. Đường vào xã là đường dân sinh, xe ô tô không vào được, từ trung tâm xã đến
các thôn bản chỉ đi bộ. Dân số ít, chủ yếu là đồng bào dân tộc thiểu số ở rải
rác chia thành 10 thôn. Từ chỗ em ra đường lớn mất 5 km, ra huyện đi 30 km nữa.
Từ khi em nhận công tác đến khi em chuyển vùng em chỉ đến huyện 2 lần. Lần đầu
nhận công tác, lần 2 làm thủ tục chuyển vùng. 3 năm học đầu em dạy ở điểm trường
chính, đến năm học thứ tư trường chuyển em vào điểm trường lẻ theo quy định
luân phiên. Điểm trường lẻ cách trung tâm 3 km. Câu chuyện "tày đình"
xảy ra ở năm học này, anh ạ.
9 đứa con gái
chúng em cùng lên huyện mình dạy học thì 8 đứa dạy ở các trường có các đơn vị bộ
đội đóng trên địa bàn. Nên đến năm thứ ba chúng nó có chồng hết. Chỉ còn mình
em...Cùng lúc đó hạt kiểm lâm huyện điều một anh bộ đội vừa ra quân đến xã em lập
trạm. Trạm là căn nhà đất vách nứa đơn sơ. Trạm của anh ngay cửa rừng cách lớp
em 20m. Hàng ngày hàng xóm của em đi kiểm tra rừng, đến 2 xã bên cạnh hoặc làm
việc ngoài Ủy ban xã. Qua anh nói chuyện em biết anh có vợ và 2 con, chiều thứ
bảy là anh nhờ em trông giúp cái trạm của anh. Trạm có gì đâu phải trông hả
anh: một cái tủ 3 ngăn không cánh xã cho, 1 cái giường tre ọp ẹp, 1 cái ấm đun
nước, 1 cái nồi nấu cơm, 1 cái xoong nấu thức ăn.
Mấy ngày đầu mới
đến trạm anh tự nấu ăn, sau em bảo anh để em nấu ăn chung.
. Anh đưa gạo,
đưa tiền ăn cho em. Như anh biết đấy, lúc đó nhà nước quản lý lương thực, thực
phẩm; đất nước khó khăn, mọi nhà đều nghèo, đều thiếu thốn. Em bảo anh ấy chỉ
đưa đủ lượng lương thực những bữa em nấu, còn tiền thì em không nhận vì rau em
trồng được. Bữa ăn toàn rau với canh rau, thi thoảng vào bản mua được con gà,
con vịt mổ thì hôm ấy là cỗ. Anh sống mực thước, chăm chỉ, hiền lành. Anh là
người yêu vợ thương con, nhiệt tình công tác và có trách nhiệm trong công việc.
Con gái ngoài 20 tuổi sống nơi heo hút thui
thủi, chỉ buổi sáng cùng đám học sinh nhí nhảy là vui. Ngày lại ngày công việc
lặp đi lặp lại. Các anh giáo viên trường em đều có gia đình cả, trai bản đi bộ
đội hoặc đi công tác, chỉ có mấy cậu choai choai không việc làm. Anh ạ, có ngày
chủ nhật em không nhìn thấy người nào qua trường. Có đợt em nghe nói xe chở bộ
đội lên biên giới nhiều lắm. Em đi bộ ra quốc lộ thấy từng đoàn xe chở bộ đội
lên phía bắc. Em vẫy các anh, các anh vẫy lại, trêu đùa em, em thấy vui. Thương
các anh quá, lên biên giới là gian khổ, là trận mạc, thương vong. Đoàn xe đi hết
em thui thủi về trường nằm trên giường khóc. Các anh bộ đội chịu bao gian khổ
nhưng có đồng đội bên cạnh. Em chỉ có một mình. Em lại nhớ mẹ, nhớ nhà. Em chỉ
mong có một phép màu nào đó có một đơn vị bộ đội đóng ở xã em đang dạy học.
Em cần một chỗ
dựa, một bờ vai, em khao khát yêu đương, em khao khát vòng tay người đàn ông ôm
em thật chặt.
Em không có
người yêu ngóng đợi mong chờ; em không có những cánh thư mang thông điệp yêu
đương; em không có những lời nói yêu thương ngọt ngào đôi lứa; em không có những
nụ hôn cháy bỏng đầu đời;... Chỉ có mùi mồ hôi anh ấy làm em mê mẩn.
Một buổi tối em và anh ngồi chơi ở sân lớp rì
rầm nói chuyện. Xung quanh là rừng. Vầng trăng hạ huyền toả ánh sáng xuyên qua
màn sương rừng mờ ảo. Thỉnh thoảng con chim rừng cất tiếng “Bắt cô trói cột...năm
trâu sáu cọc”. Không gian tĩnh mịch trong khung cảnh rừng núi…càng tĩnh mịch,
cô tịch hơn.
Không gian như
im ắng, em và anh như cùng theo đuổi ý nghĩ riêng. Em ước gì anh chưa có gia
đình, chúng em sẽ xây tổ ấm dù cuộc sống có vất vả nhưng yêu nhau là sẽ có động
lực vượt lên tất cả. Chúng em có nhà riêng ở quê anh, chúng em sẽ có hai đứa
con, một gái một trai, hàng ngày chúng đến lớp, về đến nhà hai đứa bi bô chào bố
mẹ… Mùi mồ hôi của anh làm em quen mất rồi.
Bỗng cơn mưa rừng kéo đến, trăng đang sáng mờ ảo
đã chuyển đêm rừng, sấm chớp ầm ầm. Em và anh chỉ kịp chạy vào phòng em. Gió thổi
cây rừng rào rào, thổi tắt ngọn đèn dầu, gió đập vào phên lứa, kéo giật cánh cửa.
Anh nhanh tay gài chặt cánh cửa. Ngoài trời mưa, sấm, chớp cứ ào ào…
Cái khát khao
đàn ông trong em trỗi dậy. Em ôm chặt lấy anh, càng ôm càng chặt, em ghì anh ấy
vào em. Em chỉ nghe thấy tiếng mình: “Anh…anh…”.
Sáng hôm sau
anh đi sớm, anh đi ba ngày mới quay về trạm. Chúng em nhìn nhau ngượng ngịu. Em
nấu cơm cho anh. Em biết anh đang dằn vặt mình…
Còn em đang
nghe cơ thể mình…lo lắng…
Anh trầm đi,
ít nói, ít cười. Trước kia anh hay cười, hay nói lắm, hay kể chuyện bộ đội, kể
chuyện hài.
Một hôm anh hỏi
em: “Có à”
Em gật đầu.
Như đã chuẩn bị sẵn, anh không tỏ ra hốt hoảng. Nằm bên anh, em nghe rõ tiếng
thở dài của anh, tiếng thở bần thần, lo lắng; tiếng cựa mình cố đi vào giấc ngủ
của anh. Em ôm anh, nước mắt em trào ra, mình thương lấy mình.
Bẵng đi gần một
tháng anh không có mặt ở trạm, sau có một anh khác đến thay anh. Em biết được
anh đã thôi việc. Một buổi chiều anh đạp xe đến gặp em.
Anh nói: Anh
có lỗi với em, anh không thể đi cùng em vì anh còn gia đình, còn các con anh.
Anh nói: Chúng
ta đã sai, nhất là anh.
Anh nói: Sau
này em sẽ sinh con, nó không được sinh ra từ tình yêu của bố mẹ nhưng nó sẽ được
hưởng tình yêu thương nhân hậu của mẹ.
Anh nói: Em một
mình nuôi con vất vả lại chịu điều nọ tiếng kia; em hãy cố gắng, anh mong em cố
gắng…
Anh nói nhiều
lắm…em chỉ nghe được vậy. Mắt em nhòa đi, em ôm anh khóc…
Em ngừng cơn
khóc, lau nước mắt, em giục anh về.
Anh để lại ba
tháng lương của anh trong phong bì đặt dưới gối của em.
Anh là người mẫu
mực, sống mực thước, chăm chỉ, hiền lành; anh là người anh hùng của trận mạc, của
đời chinh chiến. Đời là vậy… “anh hùng khó qua ải mỹ nhân”.
Ngay trong cuộc
họp hội đồng nhà trường tháng đó em đã báo cáo trước hội đồng là em có thai. Em
nhận lỗi vì không giữ được sự vẹn tròn nhân cách một cô giáo, nhưng em mong mọi
người thông cảm tha lỗi cho em; em sẽ chịu hình thức kỉ luật đối với em, nhưng
em mong ngành đừng bắt em bỏ nghề dạy học.
Cả phòng họp lặng
đi, không phải vì các anh, các chị bây giờ mới biết mà do em mạnh dạn, thắng thắn
trước hội đồng. Anh hiệu trưởng động viên em cứ yên tâm công tác, anh sẽ báo
cáo việc này lên phòng Giáo dục và có hướng giải quyết.
Em viết thư về
cho mẹ, con cần mẹ, chỉ mình mẹ thôi, mẹ hãy lên với con. Linh cảm có điều gì với
em, mẹ em lên ngay. Nhìn thấy em là mẹ khóc.
Nước mắt em trào ra cố nói: Mẹ! Mẹ đường khóc.
Mẹ ôm em, em
ôm mẹ; mẹ khóc, em khóc. Hai mẹ con ôm nhau khóc.
Nằm bên em mẹ
hỏi: Người đó ở đâu? Em
nói: Mẹ đừng hỏi.
Mẹ hỏi tiếp: Người đó có gia đình rồi phải không? Em: Vâng.
Lặng đi hồi lâu, mẹ lên tiếng: Mình làm mình chịu con nhá, không làm ảnh
hưởng đến gia đình người ta. Em: Vâng.
Một buổi chị
Chủ tịch Công đoàn gọi em lên họp, có các anh trong BGH, các anh chị BCH Công
đoàn, đoàn TN, các tổ trưởng. Anh hiệu trưởng nói: Trong cuộc họp Hội đồng trường
vừa qua đồng chí Hường đã báo cáo sự việc đồng chí có thai. Chúng tôi đã họp và
báo cáo lên cấp trên. Hôm nay chúng tôi thông báo với đồng chí là đồng chí vẫn
dạy học, vẫn công tác bình thường, đó là việc cá nhân của đồng chí, đồng chí
không bị kỷ luật.
Em nấc lên,
khóc tu tu…Mọi người lặng im…động viên em cố gắng công tác.
Năm học sau
phòng Giáo dục điều chuyển em đến trường khác, trường mới gần đường, không có
điểm trường lẻ, về phía hạ huyện tức là em về với mẹ sẽ gần hơn.
Việc em chuyển
trường là do thầy Trưởng phòng khi biết hoàn cảnh của em, rất cảm thông với em một mẹ một con, sẽ rất
khó khăn trong cuộc sống, tạo điều kiện thuận lợi cho em. Chuyện này em biết được
do chị Chủ tịch Công đoàn ngành nói cho em biết. Em sinh cháu được mấy tháng,
chiều hôm đó một chiếc xe Jeep vào trường, đó là đoàn công tác của phòng Giáo dục
đi họp ở Ty Giáo dục về rẽ vào thăm em. Em nhận được lời động viên và quà riêng
của thầy Trưởng phòng, của chị Chủ tịch CĐ ngành và một số các anh, các chị
cùng đi.
Mấy chị nói
vui: Bọn tao đẻ chẳng được ai cho quà, tỵ với mày đấy.
Một chị nói:
Vì bọn tao đẻ có chồng bên cạnh còn mày có một mình.
Mọi người đều
cười.
Cuối năm 84 em
sinh, cháu trai bụ bẫm khỏe mạnh, dễ nuôi, lớn nhanh như thổi. Năm nay
(2019-người viết) cháu 35 tuổi, hết lớp 12 cháu thi đỗ học viện Quân y học ở Hà
Đông, bây giờ cháu công tác ở bệnh viện 108. Em dạy học ở trên đó 10 năm, đầu
năm 90 em xin chuyển về thị xã. Việc em chuyển vùng cũng do may mắn. Em có ông
cậu họ, mẹ em và cậu là con già con dì, cậu em bạn với ông trưởng ban Tổ chức
Chính quyền tỉnh (bây giờ là sở Nội vụ- người viết) nên việc em chuyển vùng rất thuận lợi.
Em dạy học ở thị xã, bây giờ là thành phố đến
khi nghỉ hưu. Những năm sau này có vài ba người đến với em, người thì ly hôn,
người thì vợ chết.
Nhưng em còn
con, em phải nuôi con trưởng thành, có nghề nghiệp, lấy vợ cho nó. Các anh đều
muốn tiến xa nhưng em chỉ hẹn hò…
Năm 2015 em
nghỉ hưu, em về quê bố em. Em xây căn nhà trên mảnh đất ông bà em để lại, có vườn
rau, vườn hoa, ao cá đủ cả như anh thấy.
Ba năm trước
chồng em bây giờ đến với em, vợ anh mất cách nay 8 năm. Anh có 2 người con một
trai một gái có việc làm, có nhà riêng. Chúng em thống nhất với nhau kết bạn
quãng đời còn lại không ràng buộc gì. Chúng em tôn trọng nhau. Hôm nay anh ấy
“có việc” không ở nhà để em có thể “bộc bạch” với anh thoải mái.
….
Câu chuyện của
em như vậy anh ạ...”
19/5/2020